Το κόστος της ανθρώπινης ζωής, της αναπηρίας ή της φθοράς της υγείας δεν χωράει στους πίνακες ισολογισμού των αφεντικών και του αστικού κράτους. Στην καλύτερη των περιπτώσεων οι ισολογισμοί θα διαμορφωθούν από το αποτέλεσμα της ανάλυσης κόστους - οφέλους. Το αφεντικό ή το αστικό κράτος θα διασφαλίζει μέτρα ασφαλείας τόσο ...όσο το «κόστος» πρόληψης δεν είναι εμπόδιο στo «όφελος» της κερδοφορίας. Ο λεγόμενος απουσιασμός (απουσία από την εργασία λόγω ατυχήματος ή ασθένειας), η διακοπή στην παραγωγική διαδικασία, η επίδραση στην παραγωγικότητα, ό,τι δηλαδή εμποδίζει την αποκόμιση του μέγιστου δυνατού κέρδους είναι τα κριτήριά τους.
Από το 1999 έως το 2019 πάνω από 2.000 εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους την ώρα της εργασίας τους και καταγράφηκαν ως «εργατικά ατυχήματα». Η απουσία μέτρων πρόληψης οδηγεί σε πρόωρη φθορά της υγείας και εκδήλωση επαγγελματικών ασθενειών (καρκίνοι, μυοσκελετικά, βαρηκοΐα, ψυχικές διαταραχές). Χιλιάδες έμειναν σακατεμένοι και ανάπηροι λόγω του ακατάλληλου εξοπλισμού και μηχανημάτων, ελλιπούς συντήρησης, ακόμα και πλήρους απουσίας στοιχειωδών μέτρων προστασίας. Εκτιμάται ότι στη χώρα μας κάθε χρόνο πεθαίνουν από επαγγελματικές ασθένειες πάνω από 400 εργαζόμενοι αλλά οι θάνατοι καταγράφονται ως «κοινή νόσος».
Αυτή είναι η στρατηγική του καπιταλισμού και της ΕΕ που, με τις όποιες μικροδιαφορές, έχουν υλοποιήσει όλες οι αστικές κυβερνήσεις, της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ. Οσο και να προσπαθούν να εγκλωβίσουν τον λαό σε διπλούς εκβιασμούς δεν μπορούν να κρύψουν πως όλοι και ο καθένας τους ξεχωριστά:
- Επιτέθηκαν στον θεσμό των Βαρέων και Ανθυγιεινών από τη δεκαετία του 1990, με χαρακτηριστικό τον μαζικό αποχαρακτηρισμό αρκετών επαγγελμάτων, κλάδων και εργασιακών χώρων το 2011 παρότι υπάρχουν δεδομένα που αποδεικνύουν την αυξημένη επιβάρυνση της υγείας των εργαζομένων στους συγκεκριμένους κλάδους. Παραμένει στο χρονοντούλαπο η διεύρυνση του θεσμού των ΒΑΕ στα δημόσια νοσοκομεία.
- Διέλυσαν την Κοινωνική Ασφάλιση και αύξησαν τα όρια συνταξιοδότησης με εμβληματικούς τους νόμους Γιαννίτση (ΠΑΣΟΚ), στη συνέχεια με το Ασφαλιστικό του ψαλιδοχέρη Κατρούγκαλου (ΣΥΡΙΖΑ) και μετά στο έκτρωμα Βρούτση και τον ελεεινό νόμο Χατζηδάκη (ΝΔ). Είναι τεκμηριωμένο επιστημονικά πως βασικός παράγοντας επιβάρυνσης της υγείας των εργαζομένων είναι ακριβώς η παράταση του εργάσιμου βίου.
- Προώθησαν αντιδραστικές - αντεργατικές μεταρρυθμίσεις όπως η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η τηλεργασία, η γενίκευση της μερικής απασχόλησης, η on-call εργασία, η αύξηση της εντατικοποίησης, η μείωση του προσωπικού, η εργασιακή ανασφάλεια. Μεταρρυθμίσεις που αποδεδειγμένα επιδρούν αρνητικά στην υγεία και ασφάλεια στην εργασία.
- Διατήρησαν την απουσία υποδομών εκτίμησης και πρόληψης επαγγελματικού κινδύνου, δεν έκαναν την παραμικρή ουσιαστική βελτίωση στο πλαίσιο της εργοδοτικής ευθύνης από τους αρμόδιους ελεγκτικούς μηχανισμούς του αστικού κράτους τους οποίους αποψίλωσαν (π.χ. Επιθεώρηση Εργασίας).
- Διατήρησαν και επέκτειναν το καθεστώς όπου η συντριπτική πλειοψηφία των υπηρεσιών Γιατρού Εργασίας παρέχονται από ανειδίκευτους ή γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, ενώ παραμένει η παντελής απουσία υπηρεσιών Ιατρικής της Εργασίας στο κρατικό σύστημα Υγείας. Αποτέλεσμα είναι να κυριαρχούν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις - Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ) - οι οποίες εξειδικεύονται στην παροχή εικονικών και ψευδεπίγραφων υπηρεσιών.
- Ενίσχυσαν το αφήγημα της ατομικής ευθύνης στην περίπτωση των εργατικών ατυχημάτων, προσπαθώντας να κρύψουν την εγκληματική πολιτική που δεν δίνει δεκάρα για την ανθρώπινη ζωή. Στα τρία σχεδόν χρόνια της πανδημίας COVID-19 αυτό το αφήγημα απογειώθηκε την ώρα που οι χώροι δουλειάς έγιναν εστίες υπερμετάδοσης, ενώ καμία επαγγελματική ασθένεια σχετιζόμενη με τον SARS-CoV-2 δεν έχει αναγνωριστεί, παρά την τυπική ένταξή του στους βιολογικούς παράγοντες επαγγελματικού κινδύνου.
Η λύση για τους εργαζόμενους όλων των κλάδων βρίσκεται στην αγωνιστική συμπόρευση με το ΚΚΕ και στο δυνάμωμα της πάλης των σωματείων. Κανείς να μη σκύψει το κεφάλι. Αυτοί μετράνε κέρδη και ζημιές, εμείς μετράμε ανθρώπινες ζωές.
Του Γιώργου Σιδέρη, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνου του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ
