Οι κίνδυνοι σχετίζονται με τη μη δυνατότητα των ατόμων να έχουν πόσιμο νερό, φαγητό, ηλεκτρισμό, θέρμανση, ένα ψυγείο για να αποθηκεύουν τρόφιμα, σχετίζονται με γενικότερες περιβαλλοντικές αλλαγές, με τη μη δυνατότητα αντιμετώπισης οξέων (υποθερμία, αφυδάτωση, πνευμονίες, δηλητηριάσεις, τραυματισμοί κ.λπ.) αλλά και χρόνιων προβλημάτων υγείας λόγω αδυναμίας μετακίνησής τους και μη χορήγησης της αναγκαίας αγωγής.
Οι κίνδυνοι πολλαπλασιάζονται και από τις πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες που δεν αποτελούν τίποτα άλλο από «οδηγίες προς ναυτιλλομένους», στη βάση της «ατομικής ευθύνης» αφού ούτε τώρα - όπως και την περίοδο της πανδημίας - δεν παίρνονται μέτρα για την κάλυψη των τεράστιων ελλείψεων.
Τα προβλήματα της περίθαλψης του λαού της περιοχής - πρόληψη, θεραπεία, αποκατάσταση - είναι γνωστό ότι υπήρχαν και πριν από τις πλημμύρες. Τώρα είναι δεδομένο ότι θα πολλαπλασιαστούν λόγω των συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί. Η αιτία των προβλημάτων δεν είναι αυτές καθαυτές οι ανάγκες του λαού - τακτικές και έκτακτες - αλλά η ανεπαρκέστατη ανάπτυξη των δημόσιων μονάδων Υγείας, με τις τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό, υποδομές και τεχνικά μέσα, που θα επέτρεπαν να ανταποκρίνονται - ως όφειλαν - σε όλες τις συνθήκες.
Από αυτήν τη σκοπιά είναι ζωτικής σημασίας άμεσες διεκδικήσεις και καθήκοντα για τις επόμενες μέρες, για τα μέλη του ΚΚΕ και τους φορείς του λαϊκού κινήματος στην περιοχή και πανελλαδικά.
Επείγουσες ανάγκες και πρώτες βοήθειες στους εγκλωβισμένους
Είναι τώρα η ώρα να εξασφαλιστούν κινητές μονάδες Υγείας ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες υγείας του πληθυσμού που δεν μπορεί να μετακινηθεί, να ενισχυθούν το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» και η «Κατ' οίκον νοσηλεία» με μόνιμο προσωπικό, να χορηγείται απολύτως δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όλους τους πάσχοντες.
Όταν οι οικογένειες - αποκλεισμένες ή μη - έχουν να αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα ακόμα και σε στοιχειώδεις ανάγκες επιβίωσης, όπως νερό, υγιεινή τροφή, ανάγκες παιδιών κ.λπ., η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν με δική τους ευθύνη και στις ανάγκες της περίθαλψης προσθέτει ένα επιπλέον ασήκωτο βάρος.
Πολύ περισσότερο για τους ηλικιωμένους, τα ΑμεΑ, τους ανθρώπους που διαβιούν μόνοι, τους ανήμπορους να μετακινηθούν. Επομένως οι υπηρεσίες των δημόσιων μονάδων Υγείας πρέπει να πάνε στον λαό και όχι το αντίθετο. Πολλά χρόνια τώρα οι κυβερνήσεις άφησαν αυτές τις δομές υποστελεχωμένες στο όνομα του «δημοσιονομικού κόστους». Ταυτόχρονα πρέπει να εξασφαλιστούν οι ούτως ή άλλως μεγάλες ανάγκες σε αίμα.
Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού του δημόσιου συστήματος Υγείας
Πριν από λίγους μήνες προκηρύχθηκαν ελάχιστες θέσεις γιατρών και λοιπού προσωπικού στις δομές Υγείας της Θεσσαλίας. Οι υγειονομικοί που έκαναν τα χαρτιά τους ήταν δεκαπλάσιοι. Είναι τώρα η ώρα να διεκδικήσουμε την κατεπείγουσα προκήρυξη του συνόλου των κενών οργανικών θέσεων των δομών Υγείας της Θεσσαλίας καθώς και να διοριστούν με έκτακτες διαδικασίες (έλεγχο τυπικών προσόντων) όλοι οι γιατροί και λοιποί υγειονομικοί που έθεσαν υποψηφιότητα στις πρόσφατα προκηρυγμένες θέσεις.
Με δεδομένες την αδυναμία του συστήματος κινητών μονάδων, την ιδιωτικοποίηση και τη συνειδητή υποστελέχωση χρειάζονται άμεσα έκτακτες προσλήψεις στο ΕΚΑΒ και ενίσχυση των κινητών μονάδων Υγείας και των ασθενοφόρων του. Το ψυχολογικό αποτύπωμα είναι επίσης έντονο, αφού άνθρωποι είδαν τους κόπους μιας ζωής να χάνονται, βλέπουν τη ζωή τους να αλλάζει δραματικά και οριστικά.
Γι' αυτό είναι αναγκαίο να εξασφαλιστούν και ομάδες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, συγκροτημένες κυρίως από ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, για την παροχή συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης σε ατομικό, ομαδικό και κοινοτικό επίπεδο.
Προστασία και ενίσχυση των δομών Υγείας
Να προστατευτούν κατά προτεραιότητα τα δημόσια νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας, να καταγραφούν άμεσα οι ζημιές που έχουν υποστεί και να αποκατασταθεί το σύστημα ηλεκτροδότησης και υδροδότησης με έκτακτο κονδύλι από τον κρατικό προϋπολογισμό για τις ανάγκες και τη λειτουργία τους. Να εξασφαλιστεί επάρκεια σε φάρμακα και υγειονομικό υλικό.
Για τα ζητήματα δημόσιας υγείας
Ο θάνατος ζώων, τα λιμνάζοντα μολυσμένα νερά, η μόλυνση όμβριων υδάτων, τα ποτάμια που έγιναν λίμνες, τα έλη που θα δημιουργηθούν, η ύπαρξη κουνουπιών και σκνίπας στην περιοχή, η άνοδος της θερμοκρασίας και της υγρασίας, τα επιπλέοντα λύματα λόγω διατρήσεων του αποχετευτικού δικτύου.
Η μόλυνση από βαριά μέταλλα και τοξικά απόβλητα, έλαια και υδρογονάνθρακες είναι δεδομένη. Μολυσματικές ασθένειες όπως ελονοσία, γαστρεντερικές διαταραχές, λοιμώδη νοσήματα είναι αρκετά πιθανόν να εμφανιστούν.
Είναι παραπάνω από επείγον σήμερα και για το μέλλον να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε πόσιμο νερό, να διασφαλιστεί η ποιότητα του νερού στις πληγείσες περιοχές (πλάνο δειγματοληψιών, μεθόδων και ανάλυσης), φαγητό, ρεύμα και ανάγκες υγιεινής για όλους (έως ότου αποκατασταθεί το σύστημα υδροδότησης και ηλεκτροδότησης), να αποστραγγιστούν άμεσα οι κατοικημένες περιοχές, να διασφαλιστούν καύση και ταφή νεκρών ζώων, να εξασφαλιστούν μέσα ατομικής υγιεινής (έως την αποκατάσταση του αποχετευτικού συστήματος).
Με ευθύνη του κράτους να αξιοποιηθούν οργανωμένες υποδομές των νοσοκομείων, του στρατού, των ξενοδοχείων για τις ανάγκες επισιτισμού (μαγειρεία) και υγιεινής (πλυντήρια). Ταυτόχρονα και χωρίς καθυστέρηση να παρακολουθούνται οι περιβαλλοντικές παράμετροι, η εντομολογική και άλλη επιδημιολογική επιτήρηση και οι επιπτώσεις των μεταδοτικών νοσημάτων στη δημόσια υγεία. Για να γίνουν αυτά χρειάζεται να ενισχυθούν σε προσωπικό οι υποστελεχωμένες μονάδες Δημόσιας Υγείας.
Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό
Η επιλεκτική ανικανότητα του αστικού κράτους να προστατέψει τη ζωή και την υγεία του λαού είναι εμφανής. Η πάλη για την προστασία της ζωής του λαού αποκτά για άλλη μία φορά επιτακτικό χαρακτήρα, δεν μπορεί να περιμένει. Οι ανεπάρκειες του μέχρι τώρα σχεδιασμού προκύπτουν από τον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του καπιταλιστικού συστήματος και του αστικού χαρακτήρα του κράτους.
Αυτό γιατί από την ίδια του τη φύση το σύστημα λογαριάζει την Υγεία ως «κόστος» που επιβαρύνει τους κρατικούς προϋπολογισμούς και εμποδίζει τη στήριξη της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Αυτό το σύστημα θεωρεί την πρόληψη περιττή σπατάλη και τις εφεδρείες σε υλικό, δυναμικό και δομές ανεπίτρεπτο έξοδο. Γι' αυτό δεν μπορεί να προστατέψει για τα άμεσα, πόσο μάλλον για τα έκτακτα συμβάντα.
Η Υγεία αποτελεί πεδίο ταξικής αντιπαράθεσης και σύγκρουσης της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων με το κεφάλαιο, από την έκβαση της οποίας θα καθοριστεί η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.
Για να ωφεληθεί ο λαός πρέπει να χάσει το κεφάλαιο. Στον αγώνα για τον δρόμο ανάπτυξης της κοινωνίας και της οικονομίας που τα τεράστια επιτεύγματα της επιστήμης, της τεχνολογίας και της παραγωγικότητας δεν θα βουλιάζουν στα λασπόνερα των επιχειρηματικών ομίλων, αλλά θα αποτελούν παράγοντες λαϊκής προόδου και ευημερίας.
** Ο Γ. Σιδέρης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ.